برانگیخته شدن و رستاخیز، از لحظات بسیار سخت و وحشتناک آینده بشر است؛ زمانی که معصومان (علیهم السلام) همواره بدان می اندیشیدند و گاه از خوف آن بیهوش می شدند. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نیز چنین بود و بیشتر به آن زمان می اندیشید. فکر حسابرسی تک تک اعمال، عرضه شدن به محضر عدل الهی و… […]
برانگیخته شدن و رستاخیز، از لحظات بسیار سخت و وحشتناک آینده بشر است؛ زمانی که معصومان (علیهم السلام) همواره بدان می اندیشیدند و گاه از خوف آن بیهوش می شدند. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نیز چنین بود و بیشتر به آن زمان می اندیشید. فکر حسابرسی تک تک اعمال، عرضه شدن به محضر عدل الهی و… او را در اندوه فرو می برد. در این مقاله به ذکر روایاتی که سیمای حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در روز قیامت را توصیف می کنند می پردازیم.
امیرمؤمنان، علی (علیه السلام) می فرمایند:
روزی پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) بر فاطمه (سلام الله علیها) وارد شد و او را اندوهناک یافت. فرمود: «دخترم، چرا اندوهگینی؟»
فاطمه (سلام الله علیها) پاسخ داد: «پدر جان، یاد قیامت و برهنه محشور شدن مردم در آن روز، رنجم می دهد».
پیامبر فرمودند: «آری دخترم، آن روز، روز بزرگی است. اما جبرئیل از سوی خداوند برایم خبر آورد من اولین کسی هستم که برانگیخته می شوم، سپس ابراهیم و آن گاه همسرت، علی بن ابی طالب. پس از آن خداوند، جبرئیل را همراه هفتادهزار فرشته به سوی تو می فرستد. وی هفت گنبد از نور بر فراز آرامگاهت برقرار می سازد.
آن گاه اسرافیل لباس های بهشتی برایت می آورد و تو آن ها را می پوشی. فرشته دیگری به نام زوقائیل مرکبی از نور برایت می آورد که مهارش از مروارید درخشان و جهازش از طلاست. تو بر آن مرکب سوار می شوی و زوقائیل آن را هدایت می کند. در این حال، هفتاد هزار فرشته با پرچم های تسبیح، پیشاپیش تو راه می روند.
اندکی که رفتی، هفتادهزار حورالعین، در حالی که شادمان اند و دیدارت را به یکدیگر بشارت می دهند، به استقبالت می شتابند. به دست هر یک از حوریان، منقلی از نور است که بوی عود از آن برمی خیزد… آن ها در طرف راستت قرار گرفته، همراهت حرکت می کنند.
فاطمه جان، هنگامی که به میان جمعیت حاضر در قیامت می رسی، کسی از زیر عرش پروردگار، به گونه ای که تمام مردم صدایش را بشنوند، فریاد می زند: چشم ها را فرو پوشانید و نظرها را پایین افکنید تا صدّیقه فاطمه، دخت پیامبر و همراهانش عبور کنند. هنگامی که به همان اندازه از آرامگاهت دور شدی، مریم دختر عمران، همراه هفتادهزار حورالعین به استقبالت می آید و بر تو سلام می گوید. آن ها سمت چپت قرار می گیرند و همراهت حرکت می کنند. آن گاه مادرت خدیجه، اولین زنی که به خدا و رسول او ایمان آورد، همراه هفتادهزار فرشته که پرچم های تکبیر در دست دارند، به استقبالت می آیند. وقتی به جمع انسان ها نزدیک شدی، حوّا، با هفتادهزار حورالعین به همراه آسیه نزدت می آیند و با تو رهسپار می شوند».1
جابر بن عبدالله انصاری نیز در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) این حضور را چنین توصیف می کند:
روز قیامت، دخترم فاطمه بر مرکبی از مرکب های بهشت وارد عرصه محشر می شود. مهار آن مرکب از مروارید درخشان، چهارپایش از زمرّد سبز، دنباله اش از مُشک بهشتی و چشمانش از یاقوت سرخ است و بر آن گنبدی از نور قرار دارد که بیرون آن، از درونش و درون آن، از بیرونش نمایان است. فضای داخل آن گنبد، انوار عفو الهی و خارج آن، پرتوی رحمت خدایی است. بر فرازش تاجی از نور دیده می شود که هفتاد پایه از درّ و یاقوت دارد که همانند ستارگان درخشان، نور می افشانند.
در هریک از دو سمت راست و چپ آن مرکب، هفتادهزار فرشته به چشم می خورد. جبرئیل مهار آن را در دست دارد و با صدای بلند ندا می کند: نگاه خود، فراسوی خویش گیرید و نظرها پایین افکنید. این فاطمه، دختر محمد است که عبور می کند. در این هنگام، حتی پیامبران، انبیا، صدیقین و شهدا همگی از ادب، دیده فرو می گیرند تا فاطمه (سلام الله علیها) عبور می کند و در مقابل عرش پروردگارش قرار می گیرد.2
در ادامه گفت و گوی پیامبر با دختر گرامی اش درباره چگونگی حضور ایشان در عرصه قیامت، چنین
می خوانیم:
سپس منبری از نور برایت برقرار می سازند که هفت پله دارد و بین هر پله تا پله دیگر، صف هایی از فرشتگان قرار گرفته اند که در دستشان پرچم های نور است. همچنین در طرف چپ و راست منبر، حورالعین صف می کشند. آن گاه که بر بالای منبر قرار می گیری، جبرئیل می آید و می گوید: ای فاطمه، آنچه مایلی از خدا بخواه.3
اولین درخواست فاطمه (سلام الله علیها) در روز قیامت، پس از عبور از برابر خلق، شکایت از ستمگران است.
جابر بن عبدالله انصاری از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) چنین نقل می کند:
هنگامی که فاطمه در مقابل عرش پروردگار قرار می گیرد، خود را از مرکب به زیر انداخته، اظهار می دارد: الهی و سیدی، میان من و کسی که مرا آزرده و بر من ستم روا داشته، داوری کن. خدایا، بین من و قاتل فرزندم حکم کن… .4
بر اساس روایتی دیگر، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند:
دخترم فاطمه، در حالی که پیراهن های خونین در دست دارد، وارد محشر می شود. پایه ای از پایه های عرش را در دست می گیرد و می گوید: «یا عدل! یا جَبّار! اَحکَمَ بَینی وَ بَینَ قاتِلَ وَلَدی؛ ای خدای عادل و غالب، بین من و قاتل فرزندم داوری کن».
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند:
«فَیَحکَمُ لابِنتی وَ رَبُّ الکَعبَه؛ به خدای کعبه سوگند! به شکایت دخترم رسیدگی و حکم الهی صادر می شود».5
بسم الله الرحمن الرحیم
«سیمای حضرت فاطمه (س) در روز قیامت»
(بخش دوم)
دیدار امام حسن و امام حسین (علیهما السلام)
دومین خواسته حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در روز قیامت از خداوند چنین است:
خدایا، حسن و حسین را به من بنمایان.
در این لحظه، امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) به سوی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) می روند، در حالی که از رگ های بریده حسین (علیه السلام) خون فوران می کند.6
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
هنگامی که به فاطمه گفته می شود وارد بهشت شو، می گوید: «هرگز وارد نمی شوم، تا بدانم پس از من با فرزندانم چه کردند؟»
به وی گفته می شود: به میان قیامت نگاه کن.
پس بدان سمت می نگرد و فرزندش، حسین را می بیند که ایستاده و سر در بدن ندارد.
دخت پیامبر ناله و فریاد سر می دهد.
فرشتگان نیز (با دیدن این منظره) ناله و فریاد برمی آورند.7
لحظه ورود امام حسین (علیه السلام) به عرصه محشر.
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
حسین بن علی (علیه السلام) در حالی که سر مقدسش را در دست دارد، می آید. فاطمه (سلام الله علیها) با دیدن این منظره ناله ای جان سوز سر می دهد. در این لحظه، هیچ فرشته مقرب، پیامبر مرسل و بنده مؤمنی نیست، مگر آنکه به حال او می گرید.8
در این موقعیت، خداوند به خشم آمده، به آتشی به نام «هبهب» که هزار سال در آن دمیده شده تا سیاه گشته و هیچ آسودگی در آن راه نمی یابد و هیچ اندوهی از آنجا بیرون نمی رود، دستور می دهد: کشندگان حسین بن علی را برگیر و جمع کن… آتش به فرمان پروردگار عمل کرده، همه آن ها را برمی چیند… .9
شفاعت برای دوستان اهل بیت (علیهم السلام)
سومین درخواست حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در روز قیامت از پروردگار، شفاعت از دوستان و پیروان
اهل بیت (علیهم السلام) است که مورد قبول حق قرار می گیرد و دوستان و پیروانش را شفاعت می کند.
امام باقر (علیه السلام) می فرماید:
هنگامی که فاطمه به در بهشت می رسد، به پشت سرش می نگرد.
ندا می رسد: ای دختر حبیب، اینک که دستور داده ام به بهشت بروی، نگران چه هستی؟
فاطمه (سلام الله علیها) جواب می دهد: «ای پروردگار، دوست دارم در چنین روزی با پذیرش شفاعتم، مقام و منزلتم معلوم شود».
ندا می رسد: ای دختر حبیبم، برگرد و به مردم بنگر و هر که را در قلبش دوستی تو یا یکی از فرزندانت نهفته است، داخل بهشت گردان.10
وعده خدا بر دور گرداندن فرزندان و دوستان حضرت زهرا (سلام الله علیها) از آتش
امام باقر (علیه السلام) در روایتی دیگر می فرمایند:
در روز قیامت بر پیشانی هر فرد، مؤمن یا کافر نوشته شده است. پس به یکی از محبان اهل بیت (علیهم السلام) که گناهانش زیاد است، دستور داده می شود به جهنم برده شود. در آن هنگام، فاطمه (سلام الله علیها) میان دو چشمش را می خواند که نوشته شده است: دوستدار اهل بیت (علیهم السلام)؛ پس به خدا عرضه می دارد: «الهی و سیدی، تو مرا فاطمه نامیدی و دوستان و فرزندانم را به واسطه من از آتش دور ساختی و وعده تو حق است و هرگز وعده ات را زیر پا نمی نهی».
ندا می رسد: «فاطمه، راست گفتی. من تو را فاطمه نامیدم و به خاطر تو، دوستان و پیروانت و دوستان فرزندانت و پیروانشان را از آتش دور گردانیدم. وعده من حق است و هرگز تخلف نمی کنم.
اینکه می بینی دستور دادم بنده ام را به دوزخ برند، بدین سبب بود که درباره اش شفاعت کنی و شفاعتت را بپذیرم، تا فرشتگان، پیامبران، رسولان و همه مردم از منزلت و مقامت آگاهی یابند.
حال بنگر؛ دست هرکه بر پیشانی اش مؤمن نوشته شده، بگیر و به بهشت ببر».11
شفاعت دوستان حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از دیگران
عظمت و مقام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در روز قیامت چنان است که خداوند به خاطر ایشان به دوستان آن حضرت نیز مقام شفاعت می دهد. امام باقر (علیه السلام) به جابر فرمودند:
جابر، به خدا سوگند! فاطمه (سلام الله علیها) با شفاعت خود در آن روز، شیعیان و دوستانش را از میان اهل محشر جدا می سازد؛ چنان که کبوتر، دانه خوب را از دانه بد جدا می کند. عظمت و مقام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در روز قیامت چنان است که خداوند به خاطر فاطمه، به دوستان آن حضرت نیز، مقام شفاعت می دهد. هنگامی که شیعیان فاطمه (سلام الله علیها) همراه وی به در بهشت می رسند، خداوند در دلشان می افکند که به پشت سر بنگرند. وقتی چنین کنند، ندا می رسد: دوستان من، اکنون که شفاعت فاطمه را در حق شما پذیرفتم، نگران چه هستید؟
آنان عرضه می دارند: پروردگارا، ما نیز دوست داریم در چنین روزی، مقام و منزلت ما برای دیگران آشکار شود.
ندا می رسد: دوستانم، برگردید و بنگرید و هرکه به خاطر دوستی فاطمه شما را دوست داشت و نیز هر که به خاطر محبت فاطمه به شما غذا، لباس یا آب داده یا غیبتی را از شما دور گردانیده، همراه خود وارد بهشت کنید.12
به سوی بهشت
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پس از شفاعت از دوستان خود و فرزندانش و رسیدگی به شکایتش در دادگاه عدل الهی به فرمان خدا، با جلال و شکوهی خاص وارد بهشت می شود. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)
می فرمایند:
روز قیامت دخترم فاطمه در حالی که لباس های اهدایی خداوند را که با آب حیات آمیخته شده پوشیده، محشور می شود و همه مردم از مشاهده این کرامت تعجب می کنند. آن گاه لباسی از لباس های بهشت بر وی پوشانده می شود. بر هزار حله بهشتی برای او با خط سبز چنین نوشته شده است: دختر پیامبر را به بهترین شکل ممکن، کامل ترین هیبت، تمام ترین کرامت و بیشترین بهره وارد بهشت سازید. پس فاطمه (سلام الله علیها) را به فرمان پروردگار در کمال عظمت و شکوه، در حالی که پیرامونش هفتادهزار کنیز قرار گرفته، به بهشت می برند.13
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
هنگامی که به در بهشت می رسی، دوازده هزار حوریه که تا کنون به ملاقات کسی نرفته و نخواهند رفت، در حالی که مشعل های نورانی به دست دارند و بر شترانی از نور سوارند که جهازهایشان از طلای زرد و یاقوت سرخ و مهارهایشان از لؤلؤ و مروارید درخشان است، به استقبالت می شتابند.
پس وقتی داخل بهشت شدی، بهشتیان ورودت را به یکدیگر بشارت خواهند داد و برای شیعیانت سفره هایی از گوهر14 که بر پایه هایی از نور برقرار ساخته اند، آماده می سازند و در حالی که هنوز دیگر مردمان گرفتار حسابرسی اند، آنان از غذاهای بهشتی می خورند.15
سلمان فارسی از پیامبر چنین روایت کرده است:
هنگامی که فاطمه داخل بهشت می شود و آنچه خداوند برایش مهیا کرده می بیند، این آیه را تلاوت می کند:
«اَلحَمدُ للهِّ الَّذِی أَذهَبَ عَنَّا الحَزَنَ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَکُورٌ * الَّذِی أَحَلَّنَا دَارَ المُقَامَةِ مِن فَضلِهِ لَا یَمَسُّنَا فِیهَا نَصَبٌ وَ لَا یَمَسُّنَا فِیهَا لُغُوبٌ؛16 ستایش و سپاس ویژه خدایی است که اندوهمان را زدود. همانا پروردگار ما آمرزنده و پاداش دهنده است. پروردگاری که در سایه بخشش خود، ما را به بهشت و اقامتگاه همیشگی مان فرود آورد. ما در آنجا با رنج و ملالی رو به رو نمی شویم».
آن گاه که همه انبیا و اولیای خدا وارد بهشت شدند، آهنگ دیدار دختر پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) می کنند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
هرگاه اولیای خدا در بهشت مستقر گردیدند، از آدم گرفته تا دیگر انبیا همه به دیدارت می شتابند.17
پروردگار منّان به حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در بهشت عنایاتی ویژه خواهد داشت. بخشی از آن عنایات چنین است:
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند:
هنگامی که مرا به معراج بردند و داخل بهشت شدم، به قصر فاطمه رسیدم. درون آن هفتاد قصر بود که تمام درودیوار و طاق هایش از دانه های مروارید سرخ ساخته و همه آن ها به یک شکل زینت داده شده بود.18
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
«ای علی، تو و دخترم، فاطمه در بهشت در قصر من، هم نشین من هستید». سپس این آیه را تلاوت فرمود: «برادران بر تخت های بهشتی رو به روی هم می نشینند». 19
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند:
فِی الجَنَّةِ دَرَجَةٌ تُدعَی الوَسیلَةُ فَاِذَا سَاَلتُم اللهَ فَاساَلُوا لِیَ الوَسِیلَةَ قَالُوا یَا رَسُولَ اللهِ مَن یَسکنُ مَعَک فِیها؟ قَالَ علیً و فاطمةُ و الحَسَنُ و الحُسَین.20
در بهشت درجه ای به نام «وسیله» است. هرگاه خواستید هنگام دعا چیزی برایم بخواهید، مقام وسیله را از خداوند خواستار شوید. گفتند یا رسول الله، چه کسانی در این درجه (مخصوص) با شما هم نشین خواهند بود؟ فرمود: علی، فاطمه، حسن و حسین.
علامه امینی در ذکر منقبت بیست و ششم حضرت فاطمه (سلام الله علیها) می نویسد:
از مناقب حضرت زهرا (سلام الله علیها) همراه بودن او با پدر، همسر و فرزندانش در درجه وسیله است. آنجا پایتخت عظمت حضرت حق تبارک و تعالی است و جز پنج تن (علیهم السلام) هیچ یک از انبیا، اولیا، مرسلین، صالحان و فرشتگان مقرب، کسی بدان راه نمی یابد.21
سیوطی در مسند می نویسد:
اِنَّ فاطمَةَ و علیاً و الحسنَ و الحسینَ فِی حَظِیرَةِ القُدسِ فِی قُبَّةٍ بَیضَاء سَقفُها عَرشُ الرَّحمنِ.22
فاطمه، علی، حسن و حسین در جایگاهی بهشتی به نام «حظیرة القدس» در زیر گنبدی سفید به سر می برند که سقف آن عرش پروردگار است.
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند:
در قیامت، جایگاه من، علی، فاطمه، حسن و حسین، سرایی زیر عرش پروردگار است.23
نویسنده خصایص فاطمه، ضمن بیانی مفصل درباره حظیرة القدس می نویسد:
والاترین جایگاه ها در بهشت، حظیرة القدس است. 24
طبری از همام بن ابی علی چنین نقل می کند:
به کعب الاحبار گفتم: نظرت درباره شیعیان علی بن ابی طالب (علیه السلام) چیست؟
گفت: ای همام، من اوصافشان را در کتاب خدا می یابم. اینان پیروان خدا، پیامبرش و یاران دین او و پیروان ولّی اش شمرده می شوند. اینان بندگان ویژه خدا و برگزیدگان اویند. خدا آن ها را برای دینش برگزید و برای بهشت خویش آفرید. جایگاهشان در فردوس اعلای بهشت است. در خیمه ای که اتاق هایی از مروارید درخشان دارد، زندگی می کنند. آنان از مقربان ابرارند و سرانجام از جام «رحیق مختوم» می نوشند. رحیق مختوم چشمه ای است که به آن «تسنیم» می گویند و هیچ کس جز آن ها از آن چشمه استفاده نخواهد کرد. تسنیم، چشمه ای است که خداوند آن را به فاطمه (سلام الله علیها)، دختر پیامبر و همسر علی بن ابی طالب (علیه السلام) بخشید و از پای ستون خیمه فاطمه جاری می شود. آب آن چشمه چنان گواراست که به سردی کافور و طعم زنجبیل و عطر مُشک شباهت دارد… .25
خدایا، ما را از شفاعت آن درّ گرانبها بی نصیب مگذار.
بیشتر بدانید: جایگاه و فضائل حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در قرآن کریم
ایلان ماسک با نماینده ایران در سازمان ملل دیدار کرد
دیدگاهتان را بنویسید