مقدمه
پیامبر اسلام، حضرت محمد مصطفی (ص)، رحمت للعالمین و اسوه حسنه برای تمامی مسلمانان است. احترام به مقام پیامبر (ص) یکی از اصول اساسی ایمان اسلامی است که در قرآن کریم و احادیث پیامبر به آن تأکید شده است. با این حال، در تاریخ اسلام، برخی جریان‌های فکری همچون ابن تیمیه و پیروان وهابیت، نسبت به مقام شامخ پیامبر اکرم (ص) دیدگاه‌های انحرافی و توهین‌آمیز داشته‌اند.
این مقاله، به بررسی دیدگاه‌های ابن تیمیه و وهابیت درباره پیامبر (ص)، مخالفت علمای اهل سنت و شیعه با این تفکر و پیامدهای بی‌احترامی به پیامبر (ص) خواهد پرداخت.
۱. جایگاه پیامبر (ص) در قرآن و سنت
الف) پیامبر (ص) در قرآن کریم
قرآن کریم مقام و منزلت بی‌نظیر پیامبر (ص) را بارها مورد تأکید قرار داده است:
- محبت به پیامبر (ص) از نشانه‌های ایمان است: “النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ” (سوره احزاب، آیه 6)
(پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است.)
- امر به تعظیم و تکریم پیامبر (ص): “إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا، لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُعَزِّرُوهُ وَتُوَقِّرُوهُ” (سوره فتح، آیات 8-9)
(ما تو را فرستادیم تا مردم به خدا و پیامبرش ایمان آورند، او را یاری کنند و تکریم نمایند.)
- بی‌احترامی به پیامبر (ص) موجب عذاب الهی است: “لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا” (سوره نور، آیه 63)
(صدای خود را بالاتر از صدای پیامبر نبرید و او را مانند دیگران صدا نزنید.)
ب) جایگاه پیامبر (ص) در سنت و احادیث
- پیامبر اکرم (ص) فرمودند: “لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّىٰ أَكُونَ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِنْ وَالِدِهِ وَوَلَدِهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ” (صحیح بخاری، حدیث 15)
(هیچ‌کدام از شما ایمان نمی‌آورد، مگر آنکه من نزد او از پدر، فرزند و تمام مردم محبوب‌تر باشم.)
- در حدیثی دیگر آمده است: “إِنَّ اللهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَىٰ النَّبِيِّ، فَصَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا” (صحیح مسلم، حدیث 4085)
(خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، پس ای مؤمنان، شما نیز بر او درود بفرستید.)
۲. بی‌احترامی ابن تیمیه و وهابیت به پیامبر (ص)
الف) ابن تیمیه و جسارت به پیامبر (ص)
ابن تیمیه (728 هـ.ق)، بنیان‌گذار اندیشه‌های سلفی‌گری وهابیت، دیدگاه‌های انحرافی و جسارت‌آمیز نسبت به پیامبر (ص) داشته است که بسیاری از علمای اهل سنت و شیعه او را به سبب این عقاید رد کرده‌اند. برخی از نظرات جنجالی ابن تیمیه درباره پیامبر (ص) عبارتند از:
- انکار فضایل پیامبر (ص) پس از وفات
- ابن تیمیه معتقد بود که پیامبر (ص) پس از وفات، هیچ برتری بر دیگر مؤمنان ندارد و ایشان نمی‌تواند به امت خود نفعی برساند!
- او توسل و طلب شفاعت از پیامبر (ص) را بدعت و شرک می‌دانست.
- این در حالی است که بسیاری از علمای اهل سنت و شیعه توسل به پیامبر (ص) را امری مشروع می‌دانند.
- مخالفت با زیارت قبر پیامبر (ص)
- ابن تیمیه فتوا داد که زیارت قبر پیامبر (ص) حرام است!
- این در حالی است که در احادیث صحیح آمده است: “مَنْ زَارَ قَبْرِي وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي” (سنن دارقطنی)
(هرکس قبر مرا زیارت کند، شفاعت من بر او واجب خواهد شد.)
ب) وهابیت و تخریب آثار پیامبر (ص)
پیروان ابن تیمیه، یعنی وهابیت، اقدامات خطرناک و توهین‌آمیزی علیه پیامبر (ص) انجام داده‌اند:
- تخریب قبرستان بقیع
- در سال 1344 هـ.ق، وهابیان قبرهای اهل بیت و صحابه را در بقیع تخریب کردند.
- این اقدام با اعتراض گسترده علمای اسلام مواجه شد.
- ممنوعیت زیارت قبر پیامبر (ص)
- در عربستان سعودی، وهابیان زائران را از ابراز ارادت به پیامبر (ص) منع می‌کنند.
- آنها حتی تلاش کرده‌اند قبر پیامبر (ص) را از مسجدالنبی جدا کنند.
۳. مخالفت علمای اسلام با دیدگاه ابن تیمیه و وهابیت
الف) علمای اهل سنت
- ابن حجر عسقلانی: ابن تیمیه را گمراه و منحرف از مسیر اهل سنت معرفی کرد.
- امام سبکی: فتوا داد که ابن تیمیه بدعت‌گذار است و سخنان او خطرناک می‌باشد.
ب) علمای شیعه
- علامه حلی: ابن تیمیه را متهم به تحریف عقاید اسلامی و بی‌احترامی به پیامبر (ص) کرد.
- امام خمینی: وهابیت را دشمن اسلام و عامل تفرقه میان مسلمانان معرفی کرد.
۴. پیامدهای بی‌احترامی به پیامبر (ص)
- تضعیف ایمان مسلمانان و بی‌اعتمادی به مقدسات اسلامی
- گسترش افراط‌گرایی و خشونت مذهبی
- تقویت دشمنان اسلام برای تضعیف امت اسلامی
- ایجاد تفرقه میان شیعه و سنی و دور شدن از وحدت اسلامی
نتیجه‌گیری
- احترام به پیامبر (ص) جزء اصول اساسی ایمان است.
- ابن تیمیه و وهابیت، با عقاید نادرست خود، موجب تفرقه و انحراف در امت اسلامی شده‌اند.
- تمامی علمای بزرگ اسلام، بی‌احترامی به پیامبر (ص) را محکوم کرده‌اند.
- جهان اسلام باید با بازگشت به آموزه‌های واقعی قرآن و سنت، از تفکرات افراطی دوری کند.
دیدگاهتان را بنویسید